Maandag 21 januari 2013

Consumentenkoop I: Recht op een deugdelijk product

Volgens het tweede vereiste moet het product de eigenschappen bezitten die u redelijkerwijs kunt verwachten op grond van de koopovereenkomst (conformiteitsvereiste). Wat onder het conformiteitsvereiste wordt verstaan, wie zich hierop kan beroepen, in welke landen dit vereiste geldt en of er ook bepaalde rechten en plichten uit dit vereiste voortvloeien, wordt in dit artikel kort uiteengezet.

Het conformiteitsvereiste

Wat wordt onder het conformiteitsvereiste verstaan?
In de wet staat dat een product aan de (koop)overeenkomst dient te beantwoorden (artikel 7:17 Burgerlijk Wetboek). Dit wordt het conformiteitsvereiste genoemd. In beginsel betekent dit dat het product de eigenschappen bezit die voor normaal gebruik daarvan nodig zijn en waarvan u de aanwezigheid niet hoeft te betwijfelen. Een koelkast moet dus koelen en een nieuwe auto moet kunnen rijden en remmen.

Welke producteigenschappen u op grond van de koopovereenkomst redelijkerwijs kunt verwachten, hangt af van verschillende factoren:
–    de opgewekte verwachtingen door de verkoper. Bijvoorbeeld op de website van de verkoper staat dat het door u gekochte horloge waterdicht is. Op grond hiervan mag u verwachten dat het horloge nadat het aan een regenbui is blootgesteld, nog steeds zal werken,
–    de mededelingen door de fabrikant in reclame of brochures,
–    het soort product. Bijvoorbeeld duurzaam, bederfelijk, nieuw of tweedehands,
–    het merk (A-merk of onbekend merk), en
–    de prijs.

Het is belangrijk om u te realiseren dat de verkoper niet alleen is gehouden aan zijn eigen mededelingen, maar ook aan de mededelingen (in reclame en brochure) gemaakt door de fabrikant van het product (artikel 7:18 lid 1 Burgerlijk Wetboek). Echter de zogenoemde fabrieksgarantie wordt niet als een mededeling van de verkoper beschouwd. Over de wettelijke regelingen betreffende garantie, zie Consumentenkoop II: Garantie, bewijslast en aanspreekpunt.

Wanneer voldoet een product niet aan het conformiteitsvereiste?
Het product voldoet niet aan het conformiteitsvereiste als het niet doet wat u redelijkerwijs kunt verwachten van het product. Dit is het geval als het product:
–    een verkeerd product is (bijvoorbeeld een ander soort en aantal)
–    incompleet is,
–    beschadigd is,
–    kapot is of het met tussenpozen wel of niet doet,
–    binnen de verwachte levensduur kapot gaat, of
–    u er niet mee kunt doen wat door de verkoper (of in de reclame en brochure van de fabrikant) aan u is meegedeeld.

Tip: soms kunt u al aan de verpakking zien dat een product waarschijnlijk beschadigd is. Neem het dan niet in ontvangst. In de wet staat namelijk dat het risico voor eventuele schade aan het product tijdens verzending bij de verkoper ligt. Dit risico gaat pas over op u zodra het product is afgeleverd (artikel 7:10 Burgerlijk Wetboek).

De verwachte levensduur van een product
Een belangrijk aspect van wat u redelijkerwijs van een product kunt verwachten, is hoe lang het product behoort te functioneren zonder dat het gerepareerd moet worden. Dit wordt ook wel de probleemloze levensduur of de technische levensduur van een product genoemd.

Het bepalen van de probleemloze levensduur van een product is een lastige zaak, omdat dit onder meer afhangt van het soort product, het merk en de prijs. Bijvoorbeeld op de website van ICTwaarborg.nl wordt de probleemloze levensduur van een desktop pc, een laptop en een harde schijf op 2 tot 5 jaar vastgesteld. Of de laptop, twee jaar dan wel vijf jaar probleemloos behoort te functioneren, zal dus afhankelijk zijn van het merk en de prijs.

Wie kan zich beroepen op het conformiteitsvereiste?
Alleen in het geval van een consumentenkoop, hebt u als koper een wettelijk recht op het conformiteitsvereiste. Er is sprake van een consumentenkoop als het een koopovereenkomst tussen een professionele verkoper en een particuliere koper van een roerende zaak betreft (artikel 7:5 Burgerlijk Wetboek). Voorbeelden van roerende zaken zijn een auto, televisie of mp3 speler. De aankoop van een huis of een perceel grond (onroerende zaken) valt dus niet onder de zogenoemde consumentenkoop. Ook diensten zoals het boeken van een vliegtuigkaartje valt niet onder een consumentenkoop.

Koopt u een product in het kader van uw beroep of bedrijf dan mag de verkoper zijn eigen voorwaarden stellen, bijvoorbeeld dat hij niet aansprakelijkheid gesteld kan worden als het product ondeugdelijk is. Het is dan aan u om de door de verkoper gestelde voorwaarden al dan niet te aanvaarden. Ook tussen particulieren geldt het conformiteitsvereiste niet, bijvoorbeeld wanneer u een product via Marktplaats.nl van een particulier koopt.

Geldt het conformiteitsvereiste ook buiten Nederland?
Ander EU-land
Als u in een ander EU-land een aankoop doet dan hebt u dezelfde rechten als kopers die in het desbetreffende land zelf wonen. De landen waarbij dit geldt zijn de 27 landen van de Europese Unie plus Noorwegen, Liechtenstein en IJsland.

Buiten de EU
Bij aankopen buiten de EU gelden geen algemene regels. Aan welke regels de verkoper zich dient te houden, is afhankelijk van de regelgeving van het land waaruit de verkoper zijn producten verkoopt.

Het conformiteitsvereiste: wettelijke garantie en vorderingsrechten
Op grond van het conformiteitsvereiste hebt u als koper een aantal wettelijke rechten zoals een recht op wettelijke garantie (zie Consumentenkoop II: Garantie, bewijslast en aanspreekpunt) en bepaalde vorderingsrechten bijvoorbeeld herstel of vervanging van het ondeugdelijk product (zie Consumentenkoop III: De plichten en vorderingsrechten van de koper).

Het conformiteitsvereiste en de plichten van de koper
Om van de wettelijke vorderingsrechten te kunnen gebruikmaken dient u als koper bepaalde wettelijk opgelegde plichten na te komen. Deze plichten: de onderzoeks- en klachtplicht alsmede juist gebruik van het product, worden in het artikel Consumentenkoop III uiteengezet.

Conclusies

Als consument hebt u een wettelijk recht op een deugdelijk product. Dit betekent dat het product de eigenschappen moet bezitten die u redelijkerwijs op grond van de koopovereenkomst kunt verwachten. Wat u redelijkerwijs op grond van de overeenkomst kunt verwachten is afhankelijk van onder meer het soort product, de prijs en het merk. Aan het conformiteitsvereiste zijn voor u als koper zowel wettelijke rechten als wettelijke plichten verbonden.

 

Bronnen en verwijzingen

http://www.ICTwaarborg/levensduur
A. Engelfriet en S. Ras, Webwinkels Deskundig en praktisch juridisch advies, Eindhoven: Ius Mentis 2010.
C.N.J. de Vey Mestdagh, J.J. Dijkstra en S.C. Huisjes, ICT-recht voor de praktijk, Groningen: Wolters-Noordhoff 2008.
B. Wessels en A.J. Verheij(red), Bijzondere overeenkomsten (Studiereeks Burgerlijk Recht nr.6), Deventer: Kluwer 2010.

 

Links naar de wetsartikelen

Artikel 6:190 BW: http://wetten.overheid.nl/BWBR0005289/Boek6/Titel3/Afdeling3/Artikel190/
Artikel 7:5 Burgerlijk Wetboek: http://wetten.overheid.nl/zoeken_op/BWBR0005290/Boek7/Titel1/Afdeling1/Artikel5/
Artikel 7:10 Burgerlijk Wetboek: http://wetten.overheid.nl/zoeken_op/BWBR0005290/Boek7/Titel1/Afdeling2/Artikel10/
Artikel 7:17 Burgerlijk Wetboek: http://wetten.overheid.nl/zoeken_op/BWBR0005290/Boek7/Titel1/Afdeling2/Artikel17/
Artikel 7: 18 Burgerlijk Wetboek: http://wetten.overheid.nl/zoeken_op/BWBR0005290/Boek7/Titel1/Afdeling2/Artikel18/