Donderdag 15 september 2011
Koop op afstand
Vóór de bestelling: informatieplicht
De verkoper heeft een wettelijke informatieplicht en moet de consument vóór de aankoop voldoende en duidelijk geïnformeerd hebben (art. 7:46c lid 1 BW). Concreet betekent dit dat de volgende gegevens van de verkoper altijd aan de consument moeten worden verstrekt :
Zijn identiteit en adresgegevens;
• De belangrijkste kenmerken van het product of de dienst;
• De prijs (inclusief alle belastingen zoals BTW en eventuele leveringskosten);
• De wijze van betaling, levering of uitvoering van de overeenkomst;
• De mogelijkheid om de overeenkomst te ontbinden;
Wanneer dit van toepassing is moet de verkoper ook deze gegevens vermelden:
• De geldige termijn van het aanbod of de prijs;
• De duur van de overeenkomst bij een periodieke levering
Na de bestelling: bevestiging
Nadat de consument een bestelling heeft geplaatst, hoort deze een schriftelijke bevestiging te ontvangen, tijdig bij de nakoming maar uiterlijk bij aflevering van de bestelling (art. 7:46c lid 2 BW). Daarnaast moet de ontvangstbevestiging op duidelijke en begrijpelijke wijze schriftelijk of op een andere toegankelijke duurzame gegevensdrager worden verstrekt. Een bevestigingsmail die je direct ontvangt na het plaatsen van de bestelling voldoet aan deze eisen, mits deze de vereiste gegevens bevat. Uiteraard kan de bevestiging anders geschieden, maar dan moet het wel voldoen aan alle eisen.
Naast de eerder genoemde gegevens dient de verkoper ook de volgende gegevens te vermelden:
• Indien de consument gebruik kan maken van het recht op ontbinding worden de voorwaarden voor het gebruik hiervan en de wijze waarop de consument dit recht kan inroepen vermeld (dit moet schriftelijk);
• Een bezoekadres van de verkoper waar de consument een klacht kan indienen;
• Op welke service en garantie de consument recht heeft;
• Indien de koop op afstand een duur heeft van meer dan een jaar of onbepaalde duur, de voorwaarden voor opzegging van de overeenkomst.
Na de bestelling: bedenktermijn
Het grootste probleem bij koop op afstand is dat de consument het product niet fysiek kan bekijken of eerst even kan uitproberen. Ook is de consument eerder geneigd een overhaaste bestelling te plaatsen door het gemak dat het internet biedt (overijlen). De kans is aanwezig dat het product niet voldoet aan de verwachtingen of niet overeenstemt met de beschikbare afbeeldingen.
De consument krijgt daarom een bedenktermijn van zeven werkdagen, waarbinnen hij de overeenkomst kan ontbinden zonder opgave van redenen (art. 7:46d BW). Deze termijn vangt aan op het moment dat de consument het product thuis ontvangt. Indien er sprake is van een dienst, begint de termijn te lopen op het moment dat de dienst wordt besteld. De schriftelijke bevestiging of bevestiging via duurzame drager zoals zojuist hierboven besproken, moet al wel zijn ontvangen door de consument. Is dit op de dag van ontvangst van het product niet het geval, dan wordt de termijn verlengd naar drie maanden.
Het is de leverancier niet toegestaan om van tevoren een boete in rekening te brengen voor het ontbinden van de overeenkomst. Indien de betaling reeds is voldaan is de leverancier verplicht om het betaalde bedrag terug te storten binnen dertig dagen. Van dit bedrag mogen blijkens het Europese arrest Heinrich Heine niet de leveringskosten zijn afgetrokken. De kosten voor terugzenden kunnen door de consument niet op de leverancier worden verhaald.
De bedenktermijn geldt niet voor alle producten en diensten. Uitgezonderd zijn bijvoorbeeld producten die speciaal worden gemaakt (maatpak), bederfelijke producten (voedsel, bloemen), tijdsgebonden producten ((proef)abonnement op krant/tijdschrift, weddenschap), reizen die u online boekt en diensten die direct starten (annuleringsverzekering voor een weekendje weg).
Uit het arrest Messner van het Europese Hof van Justitie volgt dat de consument zijn herroepingsrecht niet verliest als hij ter keuring de verpakking van een product openmaakt. Als de consument vervolgens gebruik gaat maken van het product, met name in de genoemde periode van 3 maanden, dan kan hij onder omstandigheden een verbruiksvergoeding verschuldigd zijn indien later besluit gebruik te maken van de mogelijkheid tot ontbinden.
In de zomer van 2011 is een richtlijn aangenomen die onder andere de bedenktermijn verlengt naar 14 dagen. Je kunt echter pas gebruik maken van deze termijn zodra de Nederlandse wet is aangepast aan de nieuwe bepaling. De lidstaten hebben hier twee jaar de tijd voor gekregen.
Na de bestelling: levering
Na het sluiten van de overeenkomst zal de overeenkomst binnen dertig dagen worden uitgevoerd (art. 7:46f BW). Als de leverancier niet aan deze termijn kan/wil voldoen, zal hij de consument hiervan op de hoogte moeten brengen. Ook in deze situatie wordt de consument weer beschermd en heeft hij de mogelijkheid om de overeenkomst te ontbinden.
De leverancier heeft een plicht tot leveren. De leverancier kan zich niet verschuilen achter het excuus dat het product niet meer voorradig is. Dit geldt echter niet indien de leverancier de consument op zijn website heeft geïnformeerd over de voorraad van het product. Ook aan de prijs die op de website wordt vermeld mag de consument verwachtingen verbinden, zolang deze redelijk is. De leverancier wordt op die manier wel beschermd voor kennelijke typefouten.
Conclusie
Vanwege de gevaren die schuilen achter het kopen van producten op afstand is het belangrijk dat er een goede consumentenbescherming is, daarom is er de wet koop op afstand. Hierdoor worden verkopers verplicht consumenten tijdig bepaalde informatie te verschaffen en de overeenkomst te bevestigen. Consumenten kunnen de overeenkomst binnen zeven werkdagen ontbinden als het product hen toch niet bevalt, om wat voor reden dan ook. Deze termijn kan zelfs verlengd worden tot drie maanden als de verkoper zich niet aan zijn verplichting tot bevestiging houdt. De overeenkomst kan ook door de consument ontbonden worden als de verkoper niet binnen dertig dagen de koop op afstand is nagekomen.
Bronnen en verwijzingen
HvJ EG 15 april 2010, nr. C-511/08, Jur 2010 I-03047 (Heinrich Heine).
HvJ EG 3 september 2009, nr C-489/07, Jur 2009 I-07315 (Messner).
V. Mak, Contracten op afstand in: De invloed van het Europese recht op het Nederlandse privaatrecht, A.S. Hartkamp (red.), Serie Onderneming en Recht, Deel 42-II, Bijzonder deel, Deventer: Kluwer, 2007, p. 235-250.
