Maandag 21 januari 2013

Consumentenkoop II: Garantie, bewijslast en aanspreekpunt

Voor een uiteenzetting van wat er onder het conformiteitsvereiste wordt verstaan, zie: Consumentenkoop I: Recht op een deugdelijk product.

Garantie

Garantie betekent dat de verkoper of de fabrikant voor een bepaalde tijd instaat dat het product bepaalde eigenschappen bezit, en bij het ontbreken daarvan bepaalde rechten en vorderingen worden toegezegd aan u als consument . Dit wordt fabrieks- of verkopersgarantie genoemd. Behalve fabrieks- en verkopersgarantie bestaat ook de zogenoemde wettelijke garantie. Daarnaast kunt u in sommige gevallen ook garantie bijkopen.

Wettelijke garantie
Op grond van de wet hebt u bij een consumentenkoop recht op een deugdelijk product (artikel 7:17 Burgerlijk Wetboek). Dit wil zeggen dat u recht hebt op een product dat conform de opgewekte verwachtingen functioneert (conformiteitsvereiste, zie Consumentenkoop I: Recht op een deugdelijk product). Dit recht wordt ook wel de wettelijke garantie genoemd .

Hoe lang duurt de wettelijke garantie?
Sommige verkopers zullen u vertellen dat u maximaal twee jaar garantie hebt op een product. Dit berust op een misverstand. Het klopt dat in de Europese Richtlijn Koop en Garantie een wettelijke termijn van twee jaar is opgenomen, maar dat is een minimumtermijn. Elke EU-lidstaat mag zijn eigen regels hierover opstellen. Zolang deze regels maar voordeliger voor de consument zijn dan de gestelde minimumvereisten.

De Nederlandse wetgever heeft er voor gekozen om aan de consument een grotere bescherming dan de minimumtermijn te bieden. In de wet wordt dan ook geen tijdsverloop aan de wettelijke garantie verbonden. Hoewel de wettelijke garantie dus in principe oneindig is, wordt deze beperkt door de verwachte levensduur ofwel technische levensduur van het desbetreffende product (zie ook Consumentenkoop I). Dit betekent dat de wettelijke garantietermijn in Nederland duurt zolang u redelijkerwijs kunt verwachten dat het product meegaat. De wettelijk garantietermijn kan dus – afhankelijk van het product – wel vijf of meer jaren duren.

Fabrieks- en verkopersgarantie (extra garantie)
Zowel de fabrikant als de verkoper kan aan u een garantie op het product geven. Deze garantie is een extra garantie die u naast de wettelijke garantie op een product hebt. U hebt dus altijd recht op de wettelijke garantie ongeacht wat in de fabrieks- of verkopersgarantie staat beschreven (artikel 7:6 jo. artikel 7:6a Burgerlijk Wetboek). Uiteraard geldt dat als u direct als consument bij de fabrikant het product koopt, de fabrikant de wettelijke garantie moet bieden .

Garantie bijkopen
Bij de aankoop van een nieuwe laptop, smartphone of televisie wordt vaak gevraagd of u extra garantie wilt bijkopen. Tegen extra betaling hebt u dan extra garantie (lees: verzekering) tegen bijvoorbeeld vallen en stoten, waterschade of diefstal na inbraak. Hoewel deze verzekering aantrekkelijk lijkt, is het verstandig om u ervan te vergewissen of dit u wel meer rechten biedt dan de wettelijke garantie.

In de praktijk staan in de polisvoorwaarden vaak uitsluitingen zoals een eigen risico van honderd of meer euro, of de laptop is alleen tegen diefstal verzekerd als het diefstal na inbraak in woning (niet auto of een publieke ruimte) betreft of de dekking blijkt pas in te gaan na afloop van de fabrieksgarantie. Ook is het vaak zo dat de schade aan de televisie, laptop of smartphone al door andere verzekeringen wordt gedekt. Denk in dit verband aan inboedel-, reis- of diefstalverzekering.

Bewijslast: fabricagefout of oneigenlijk gebruik?
Het niet conform functioneren van een product kan het gevolg zijn van of een fabricagefout of een verkeerd gebruik aan uw zijde.

Eerste zes maanden na aankoop
Als het product binnen zes maanden na aflevering kapot gaat of een mankement vertoont, wordt op grond van de wet vermoed dat het product al bij aflevering niet aan het conformiteitsvereiste voldeed. Het is dan aan de verkoper om aan te tonen dat het product niet door een fabricagefout, maar door verkeerd, abnormaal of onkundig gebruik van uw kant kapot is gegaan (artikel 7:18 lid 2 Burgerlijk Wetboek).

De verkoper hoeft niet in alle gevallen aan te tonen dat het product deugdelijk was tijdens de levering. Wanneer u bijvoorbeeld na verstrijking van de houdbaarheidsdatum van bederfelijke levenswaren het gebrek aan de verkoper meldt, zal het voor de verkoper onmogelijk zijn om te bewijzen dat hij een deugdelijk product heeft geleverd. Ook in situaties waarin het overduidelijk is dat een product niet meer functioneert – omdat u het bijvoorbeeld hebt laten vallen – hoeft de verkoper niet aan te tonen dat hij aan u een deugdelijk product heeft geleverd. In beide genoemde voorbeelden is het dus aan u om te bewijzen dat er een ondeugdelijk product is geleverd.

Let wel. Om aanspraak te kunnen maken op de wettelijke garantie moet u zich wel houden aan onder meer uw wettelijke onderzoeks- en klachtplicht (zie Consumentenkoop III: De plichten en vorderingsrechten van de koper).

Langer dan zes maanden na aankoop
Zodra de termijn van zes maanden na aankoop is verstreken, draait de bewijslast om, en is het aan u om te bewijzen dat er sprake is van een fabricagefout.

Let wel. De omgedraaide bewijsplicht geldt uiteraard niet als de verkoper voor een langere periode dan zes maanden aan u garantie heeft gegeven op het product.

Aanspreekpunt: de verkoper of de fabrikant?

Als het product ondeugdelijk is dan is de verkoper altijd uw aanspreekpunt. U hebt immers met de verkoper een koopovereenkomst gesloten en volgens de wet is de verkoper verplicht om aan u een product te leveren dat conform de redelijke verwachtingen functioneert. De verkoper mag u dus niet naar de fabrikant van het product sturen. Ook mag de verkoper niet weigeren om uw klacht te onderzoeken als het defect door de fabrieksgarantie (of de verkopersgarantie) wordt uitgesloten of als de fabrieks(verkopers)garantietermijn is verstreken.

Conclusies

Als consument hebt u recht op de wettelijke garantie. In Nederland duurt de wettelijke garantietermijn zolang u redelijkerwijs kunt verwachten dat het product meegaat. De wettelijk garantietermijn kan dus – afhankelijk van het product – wel vijf of meer jaren duren. In het geval dat het geleverde product ondeugdelijk is, is de verkoper altijd uw aanspreekpunt. Tijdens de eerste zes maanden na aankoop van het product is het aan de verkoper om aan te tonen dat het product niet door een fabricagefout, maar door oneigenlijk gebruik van uw kant kapot is gegaan. Na deze periode is het aan u om te bewijzen dat het mankement als gevolg van een fabricagefout is ontstaan.

 

Bronnen en verwijzingen

‘Verlengde garantie: duur en meestal onnodig, Jurofoon 19 maart 2007, www.jurofoon.nl (zoek op verlengde garantie).
Richtlijn 1999/44/EG van het Europees Parlement en de Raad van 25 mei 1999 betreffende bepaalde aspecten van de verkoop van en de garanties voor consumptiegoederen (PbEG 1999, L171), http://eur-lex.europa.eu
B. Wessels en A.J. Verheij(red), Bijzondere overeenkomsten (Studiereeks Burgerlijk Recht nr.6), Deventer: Kluwer 2010.

 

 

Links naar de gebruikte wetsartikelen

Artikel 7:6 Burgerlijk Wetboek: http://wetten.overheid.nl/zoeken_op/BWBR0005290/Boek7/Titel1/Afdeling1/Artikel6/geldigheidsdatum_10-10-2012
Artikel 7:6a Burgerlijk Wetboek: http://wetten.overheid.nl/BWBR0005290/Boek7/Titel1/Afdeling1/Artikel6a/geldigheidsdatum_10-10-2012
Artikel 7:17 Burgerlijk Wetboek: http://wetten.overheid.nl/zoeken_op/BWBR0005290/Boek7/Titel1/Afdeling2/Artikel17/geldigheidsdatum_10-10-2012
Artikel 7:18 lid 2 Burgerlijk Wetboek: http://wetten.overheid.nl/zoeken_op/BWBR0005290/Boek7/Titel1/Afdeling2/Artikel18/geldigheidsdatum_10-10-2012